Alman medyası Der Spiegel’in mercek altına aldığı alüminyum fosfit, dünya çapında “sessiz katil” olarak bilinen, son derece tehlikeli bir pestisit bileşeni olarak biliniyor.
ALÜMİNYUM FOSFİT NEDİR?
Alüminyum fosfit, genellikle tablet formunda üretilen koyu yeşilimsi gri bir kimyasal bileşiktir. Nemle temas ettiğinde çok hızlı bir şekilde fosfin (monofosfan) adı verilen renksiz ve son derece zehirli bir gaz açığa çıkarır.
Özellikle bu gaz;
- tahıl depoları
- Kargo gemileri ve konteynerleri
- Baraj ve silo alanları gibi kemirgenlerin yoğunlaştığı büyük hacimli kapalı alanlarda parazit ve farelerle mücadelede tercih edilmektedir.
Açık havada veya iyi havalandırılan ortamlarda birkaç gün içinde zararsız fosfatlara dönüşen gaz, kapalı, kötü havalandırılan ortamlarda öldürücü konsantrasyonlara ulaşabiliyor.
VÜCUDA NASIL ZARAR VERİR?
Fosfin gazı vücuda öncelikle solunum yoluyla girer. Çok düşük konsantrasyonlarda bile (0,1–1 ppm):
- 30 dakika içinde kusma, ishal, baş dönmesi
- kalp ritmi bozuklukları
- akciğer ödemi
- Karaciğer ve böbrek yetmezliği gibi belirtiler ortaya çıkabilir. Az miktarda maruz kalma bile saatler içinde ölüme yol açabilir.
Alman Federal Risk Değerlendirme Enstitüsü, alüminyum fosfidi “en yüksek tehlike kategorisinde” derecelendiriyor. Şu anda bilinen bir panzehir yok.
Bilim adamları, gazın hücrelerin enerji üretim mekanizmasını (ATP sentezi) bozduğunu ve dokuların oksijen kullanma yeteneğini engellediğini buldu.
Almanya’da sıkı yasak, Türkiye’de ise “SADECE UZMANLAR” KULLANABİLİR.
Almanya’da alüminyum fosfit: Yalnızca özel eğitimli ve yetkili profesyoneller tarafından kullanılabilir
Uygulama alanı tamamen izole edilmiştir. İşlem sonrasında gaz seviyesi ölçülerek güvenlik sınırının altına düştüğü belgelenir. Otel, yatak odası gibi insanların bulunduğu mekanlarda neredeyse hiç kullanılmaz.
Türkiye’de Tarım ve Orman Bakanlığı mevzuatı gereği alüminyum fosfit içeren ilaçlar ancak sertifikalı uzmanlar tarafından uygulanabilmekte olup, uygulama alanının en az 3 gün karantinaya alınması gerekmektedir.
Ancak İstanbul olayında otel yönetiminin veya haşere ilaçlama şirketinin bu kurallara ne ölçüde uyduğu konusunda soru işaretleri devam ediyor.
Kaynak: nefes