Kovid-19 salgınının ardından, Orta ve Batı Afrika’ya özgü bir hastalık olan maymun çiçeği virüsü salgını dünyanın birçok ülkesinde ortaya çıktı. Maymun Çiçeği Virüsü (MPOX), Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından halk sağlığı acil durumu ilan edilmiştir; Ateş, halsizlik, baş ağrısı, lenf bezlerinin şişmesi ve kusma gibi ilk belirtilerin ardından yüz, kol, bacak, genital organlar ve anüs gibi bölgelerde veziküler lezyonlarla kendini gösterir. Hijyen koşullarına uyum, el yıkama ve maske kullanımı, deri döküntüleri veya vücut sıvılarıyla doğrudan temas, uzun süreli yakın temas, cinsel temas, öpüşme veya cinsel ilişki yoluyla kişiden kişiye bulaşan hastalıklardan korunmak için önemlidir. Bahçelievler Memorial Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Funda Timurkaynak maymun çiçeği virüsü hakkında bilgi verdi. Afrika bölgesinde hayvan ısırıkları yoluyla ortaya çıktı Monkeypox virüsü veya MPOX, ortopoks virüs ailesinden gelir. Endemik ülkelerde maymun çiçeği salgınları, enfekte hayvanlar ve hayvan ürünleriyle doğrudan temasın ardından meydana geldi ve kişiden kişiye bulaşma, yakın ev temaslarıyla sınırlıydı. 2022 yılında endemik ülkeler dışında görülen ve birçok ülkeyi etkileyen salgında cinsel ilişki yoluyla bulaşma ön plandaydı. İlk kez 1958 yılında Afrika’dan deney hayvanı olarak getirilen maymunlarda tespit edildi. 1970 yılında ise Afrika’da bir çocukta ilk vaka görüldü. Bu hayvan kaynaklı virüs, hayvanlardan insanlara bulaşan bir hastalık olan zoonotik bir hastalık olarak bilinmektedir. Afrika kıtasındaki maymun, sincap, fare gibi yabani hayvanlardan insanlara bulaşmaya başladı. İnsanlara enfeksiyon, hayvan ısırıkları, çizikleri, et tüketimi veya vahşi hayvanların derisinin yüzülmesi yoluyla gerçekleşebilir. 2022 yılında yaz döneminde 116 ülkeden 99 bin vaka tespit edildi. Ancak Haziran 2024’te salgın Kongo’da yoğun bir şekilde hissedilmeye başlandı ve dünyadan yardım istendi. 16 binden fazla vaka 4 komşu ülkeye yayıldı. Bu nedenle DSÖ maymun çiçeği virüsü hakkında uyarılar yayınlamaya başladı. Şu anda hastalığın yayılmaya devam ettiği biliniyor. Bu nedenle ellerinizi sık sık yıkamak, kişisel hijyene dikkat etmek, ortak kullanılan eşyalara dikkat etmek ve hasta kişilerle temastan kaçınmak önemlidir. 3 haftalık kuluçka süresi var Maymun çiçeği virüsünün kuluçka süresinin 1 ila 21 gün arasında, genellikle 1-2 hafta arasında değiştiği bilinmektedir. Bu dönemde hastalık asemptomatik seyreder ve kuluçka döneminden sonra ateş, kas ağrısı, aşırı halsizlik, lenf bezlerinin şişmesi ve baş ağrısı gibi ön belirti ve bulgularla ortaya çıkar. Döküntüler genellikle yüz, kollar ve bacaklar, avuç içi, ayak tabanı ve genital bölgede görülür. Hastalık ilk belirtiler ve döküntüler sırasında bulaşıcıdır. Vücutta siğil olarak başlayan bu döküntüler zamanla iltihap ve kabuklanmalarla dolar. Ellerde ve ayaklarda lezyonların varlığı ve şişmiş lenf düğümleri MPOX’un karakteristik özelliğidir. Lezyonların üzerindeki kabuklar düştüğünde (2-4 hafta) enfeksiyon ve hastalık durur. Belirtiler varsa vakit kaybedilmemelidir. Maymun çiçeği hastası olduğundan şüphelenen veya maymun çiçeği hastası olan biriyle yakın temasta bulunan hastalar, testin gerekli olup olmadığını belirlemek için bir sağlık uzmanına danışmalıdır. Doktorunuz test yapılması gerektiğine karar verirse örnekler alıp analiz için uygun bir laboratuvara gönderecektir. Evden ve anneden çocuğa bulaşma yoluyla bulaşabilir. Maymun çiçeği virüsü Afrika’da fare, sincap ve maymun gibi hayvanlardan insanlara bulaşarak başlar. İnsanlarda enfeksiyonun en yaygın nedeni yakın ev temasıdır. Bulaşma lezyonlara dokunmak, havlu kullanmak veya hasta kişinin yatağını kullanmak, cinsel ilişki ve 1 metreden uzun süreli temasla gerçekleşir. Bunun yanı sıra hem doğum öncesinde hem de doğum sırasında anneden çocuğa geçebileceği gösterilmiştir. Lezyonların başlaması ve hastalığın tanısı konulduktan sonra hastaya kendisini izole etmesi, odasını ve mümkünse banyosunu ayırması önerilir. Aynı ortamın paylaşılacağı durumlarda yaraların kapatılması ve maske takılması önemli. Hasta kişinin havlu, nevresim veya kıyafetlerinin 60 derece veya daha yüksek sıcaklıkta yıkanması gerekmektedir. El hijyeni korumanın anahtarıdır Maymun çiçek hastalığından şüphelenilen döküntüsü olan kişilerin cildiyle yakın temastan kaçınılmalıdır. Ellerinizi sık sık su ve sabunla yıkamanızı veya alkol bazlı el antiseptiği kullanmanızı öneririz. Özellikle hastanın kullandığı yüzeylerle temas sonrasında el hijyeninin sağlanması önemlidir. Kalabalık ortamlara girmeyi planlıyorsanız dikkatli olmalısınız. Maymun çiçeğinin yakın temas ve cilt temasıyla bulaşması kalabalık ortamları riskli hale getiriyor. Özellikle toplu taşıma araçlarında çok dikkatli olmalı, konser, spor salonu gibi alanlarda insanlarla doğrudan temas etmemeye özen göstermelisiniz. Bu dönemde insanlar sıklıkla denizde ve havuzda yüzerler. Maymun çiçeği virüsünün su yoluyla bulaşabileceğini açıkça ortaya koyan bir çalışma henüz yoktur. Ancak bu alanlarda şezlong, şemsiye gibi halka açık eşyaları kullanırken dikkatli olunmalıdır. Aşı ve tedaviye yönelik çalışmalar devam ediyor Maymun çiçeği hastalığının spesifik bir tedavisi yoktur. Ancak virüsler arasındaki genetik benzerlikler nedeniyle çiçek hastalığını tedavi etmek için kullanılan antiviral ilaçlar maymun çiçeği tedavisinde de kullanılabilir ancak bunların etkinliği tam olarak kanıtlanmamıştır. Amerika Birleşik Devletleri’nde çiçek hastalığı aşısı virüsü kullanılarak hazırlanan maymun çiçeği virüsü aşısı seçilmiş gruplarda kullanılmaktadır. Kaynak: (guzelhaber.net) Güzel Haber Masası
—–Sponsorlu Bağlantılar—–
—–Sponsorlu Bağlantılar—–